Orhun yazıtları 8. yüzyılın başlarında ikinci Kök Türk Devleti hükümdarı Bilge Kağan Kardeşi Kültigin ve bilge vezir Tonyukuk adına dikilmiştir. Türk tarihinin bilinen ilk yazılı kitabesi olması nedeniyle Türk tarih ve kültür araştırmalarında önemli bir eserdir.
Bilge Kağan; “Ben hiç de zengin ve refah içerisinde yaşayan bir halk üzerine hükümdar olmadım. Tam tersine karnı aç sırtı
çıplak yoksul ve sefil bir halk üzerine hükümdar oldum. Prens iki şad ve kardeşim Kül Tigin ile konuşup anlaştık. Babamızın ve amcamızın kazanmış oldukları halkın adı sanı yok olmasın diye Türk halkı için gece uyumadım, gündüz oturmadım; kardeşim Kül Tigin ile iki Şad ile birlikte ölesiye yitesiye çalıştım çabaladım. Öylece çalışıp çabalayıp birleşik halkı ateş ile su gibi birbirlerine düşman etmedim. Ben kendim hakan olarak tahta oturduğumda, her yere gütmüş olan halk yayap yapıldak ve öe yite dönüp geldi. Halkı besleyip doyurayım diye kuzeyde Oğuz halkına doğuda kıtay ve Totabı halklarına doğru güneyde de Çin’e doğru on iki kez sefer ettim savaştım. Ondan sonra tanrı öyle büyüdüğü için bahtım ve talihim olduğu için ölecek halkı diriltip doyurdum. Çıplak halkı giyimli kıldım, fakir halk zengin kıldım az halkı çok kıldım güçlü devleti olandan, güçlü hakanı olandan iyi kıldım. Debucaktaki halkları hep kendime tabi kıldım. Türk halkını düşmansız kıldım bu halkların hepsi bana tabi oldular.”
çıplak yoksul ve sefil bir halk üzerine hükümdar oldum. Prens iki şad ve kardeşim Kül Tigin ile konuşup anlaştık. Babamızın ve amcamızın kazanmış oldukları halkın adı sanı yok olmasın diye Türk halkı için gece uyumadım, gündüz oturmadım; kardeşim Kül Tigin ile iki Şad ile birlikte ölesiye yitesiye çalıştım çabaladım. Öylece çalışıp çabalayıp birleşik halkı ateş ile su gibi birbirlerine düşman etmedim. Ben kendim hakan olarak tahta oturduğumda, her yere gütmüş olan halk yayap yapıldak ve öe yite dönüp geldi. Halkı besleyip doyurayım diye kuzeyde Oğuz halkına doğuda kıtay ve Totabı halklarına doğru güneyde de Çin’e doğru on iki kez sefer ettim savaştım. Ondan sonra tanrı öyle büyüdüğü için bahtım ve talihim olduğu için ölecek halkı diriltip doyurdum. Çıplak halkı giyimli kıldım, fakir halk zengin kıldım az halkı çok kıldım güçlü devleti olandan, güçlü hakanı olandan iyi kıldım. Debucaktaki halkları hep kendime tabi kıldım. Türk halkını düşmansız kıldım bu halkların hepsi bana tabi oldular.”
Kaynak:yardımcıkaynaklar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder